YEMİNİNDEN DÖNME
ü Antlaşma yaptığınız zaman, Allah’a karşı verdiğiniz sözü yerine getirin. Allah’ı kendinize kefil kılarak pekiştirdikten sonra yeminlerinizi bozmayın. NAHL:91
YEMİN KEFFARETİ
ü "Allah kasıtsız olarak ağzınızdan çıkıveren (lağv) yeminlerden dolayı sizi sorumlu tutmaz; fakat bilerek yaptığınız yeminlerden dolayı sizi sorumlu tutar. Artık onun kefâreti (cezası), ev halkınıza yedirdiklerinizin ortalamasından on yoksulu yedirmeniz veya onları giydirmeniz ya da bir köle azad etmenizdir. Fakat kim bunları bulamazsa, o taktirde üç gün oruç tutsun.İşte bu, yeminlerinizi bozduğunuz zaman onların (yeminlerinizin) keffâretidir.(MAİDE: 89)
BURADA KOLAYDAN ZORA BİR SIRALAMA TAKİP EDİLEREK SEÇME ŞANSI VERİLMİŞTİR.
1. On yoksulu yedir, veya;
2.On yoksulu giydir , veya;
3. Köle azat et ,
Bunarlın hiç birini yapamıyorsan
4.Üç gün oruç tut
ZIHAR KEFFARETİ
Zıhar, Araplar arasında bir boşama çeşiti olup, bir kimse karısından ayrılmak istediğinde ona “sen bana anamın sırtı (zıhar) gibisin” der ve bu şekilde boşama gerçekleşirdi. İslâm bu boşamayı kaldırdı. Her kim zıhar ile boşama yaparsa, tekrar karısı kendisine helal olabilmesi için kefaret olarak peşpeşe iki ay oruç tutması eğer buna gücü yetmiyorsa altmış fakiri doyurması gerekir.
ü “Kadınlarından zıhar yaparak ayrılıp sonra da söylediklerinden dönecek olanlar, eşleriyle birbirlerine dokunmadan önce, bir köle azat etmelidirler. İşte bu hüküm ile size öğüt veriliyor. Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır.” MÜCADELE:3
ü “Kim (köle azat etme imkânı) bulamazsa, eşine dokunmadan önce ard arda iki ay oruç tutmalıdır. Kimin de buna gücü yetmezse altmış fakiri doyurmalıdır. Bunlar, Allah’a ve Resûlüne hakkıyla iman edesiniz, diyedir. İşte bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kâfirler için elem dolu bir azap vardır. “MÜCADELE:4
İŞİN ÖNEMİNE BİNAEN EN AĞIR CEZADAN HAFİFE DOĞRU GİDİLMİŞTİR.
1.Köle azad et ,edemiyorsan;
2.60 gün oruç tut , tutamıyorsan;
3.60 fakiri doyur
Not:
İmâm Mâlik: Kölenin (zıhâr keffâretindeki) orucu da iki aydır, demiştir.
el-Hasan ibnu'1-Hürr (ibni'l-Hakem en-Nahaî el-Kûfî): Hürr erkek ve köle erkeğin hürre kadından ve cariyeden yaptıkları zıhâr müsavidir, demiştir .
İkrime de: Eğer hürr erkek kendi cariyesinden zıhâr yaparsa, bu birşey değildir. Çünkü zıhâr ancak hürre kadınlardan yapılır, demiştir. (Hanefî ve Şafiî'nin mezhebleri de budur.)Buhari, Talak:22
İmâm Mâlik: Kölenin (zıhâr keffâretindeki) orucu da iki aydır, demiştir.
el-Hasan ibnu'1-Hürr (ibni'l-Hakem en-Nahaî el-Kûfî): Hürr erkek ve köle erkeğin hürre kadından ve cariyeden yaptıkları zıhâr müsavidir, demiştir .
İkrime de: Eğer hürr erkek kendi cariyesinden zıhâr yaparsa, bu birşey değildir. Çünkü zıhâr ancak hürre kadınlardan yapılır, demiştir. (Hanefî ve Şafiî'nin mezhebleri de budur.)Buhari, Talak:22
YANLIŞLIKLA ADAM ÖLDÜRME KEFFARETİ
Adam öldürmenin kasıtlı ise kısasdan başka cezası yoktur.Ölenin yakınları isterse diyet de ödenebilir.
Bu konuda Kur'an'da şöyle buyurulur:
ü "Yanlışlıkla olması dışında bir müminin bir mümini öldürmeye hakkı olmaz. Yanlışlıkla bir mümini öldüren kimsenin mümin bir köle âzat etmesi ve ölenin ailesine teslim edilecek bir diyet vermesi gereklidir. Meğer ki ölünün ailesi o diyeti bağışlamış ola (o takdirde diyet vermez). Eğer öldürülen mümin olduğu halde, size düşman olan bir toplumdan ise mümin bir köle âzat etmek lâzımdır. Eğer kendileriyle aranızda antlaşma bulunan bir toplumdan ise ailesine teslim edilecek bir diyet ve bir mümin köleyi âzat etmek gerekir. Bunları bulamayan kimsenin, Allah tarafından tövbesinin kabulü için iki ay peş peşe oruç tutması lâzımdır. Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir" (NİSÂ /92).
Keffareti:
1.Köle azad eder ve yakınlarına diyet öder, şayet imkanı yoksa;
2.Peş peşe 60 gün oruç tutar.
Not: Eğer öldürülen düşman toplumdan müslümansa sadece köle azad edilir.
HADİSLER:
· Ebu Davud'un Abdullah bin Amr (ra)'dan rivayet ettiği şu hadisdir: "Kasde benzer bir hata ile (yumrukla vurdun adam öldü) adam öldürenin diyeti yüz devedir. Bu yüz deveden kırk tanesinin de hamile' olmaları şarttır."Kurtubî. tefsir. C. 5. S. 229.
·
Resulullah (sav), Mekke'nin fethinde okudukları hutbelerinde, «Haberiniz olsun. Kasıtlı hata ile öldürülen adamın diyeti hata ile öldürülenden daha ağırdır.» buyurmuştur.
Resulullah (sav), Mekke'nin fethinde okudukları hutbelerinde, «Haberiniz olsun. Kasıtlı hata ile öldürülen adamın diyeti hata ile öldürülenden daha ağırdır.» buyurmuştur.
HACDA TRAŞ OLMA KEFFARETİ
Hacda ihrama girip de bir mazeret (hastalık veya başında bir rahatsızlık) sebebiyle vaktinden önce tıraş olmak zorunda kalan kimsenin ödemesi gereken kefârettir. Çünkü hac niyetiyle ihrama giren kimsenin ihram süresince tıraş olması yasaktır. Bu yasağın ihlâli halinde kefâret olarak:
1. Üç gün oruç tutmak,veya;
2. Altı fakiri doyurmak, veya;
3. Bir koyun kurban etmek gerekir.
Konuyla ilgili olarak Kur'an'da şöyle bir açıklama yer alır:
ü "... Sizden her kim hasta olursa, yahut başında bir eziyeti (yara) bulunur (da vaktinden önce tıraş olur)sa, ona oruç, sadaka veya kurban olmak üzere fidye gerekir..." (BAKARA :196).
· Hz. Peygamber bu kefâretin üç gün oruç veya altı fakiri doyurma veya bir koyunun kurban edilmesi suretiyle ödeneceğini açıklamıştır (Buhârî, "Muhsar", 5-8). Üç gün orucun peş peşe tutulması şart değildir.
ü “Sana kadınların ay hâlini sorarlar. De ki: “O bir ezadır (rahatsızlıktır). Ay hâlinde kadınlardan uzak durun. Temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın.
ü Temizlendikleri vakit, Allah’ın size emrettiği yerden onlara yaklaşın. Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sever, çok temizlenenleri sever.” (BAKARA:222).
Böyle bir davranışta bulunan kimseye ne gerekeceği konusu fakihler arasında tartışma konusu olmuştur.
Ebû Hanîfe de dahil İslâm âlimlerinin çoğunluğuna göre, karısı ile hayızlı iken cinsî münasebette bulunan kimse günah işlemiştir. Allah'a bol tövbe ve istiğfar etmekten başka yapabileceği bir şey yoktur.
İbn Abbas, Katâde, Evzâî, Ahmed b. Hanbel gibi İslâm âlimlerine göre ise hayızlı kadınla ilk günlerde kurulan cinsî münasebet için bir dinar (4,25 gr. altın) kanamanın iyice azaldığı bir dönemde yapılan cinsî münasebet içinse yarım dinar kefâret ödenmesi gerekir. Bu kefâret kocanın zorlamasıyla olmuşsa sadece ona, iki tarafın isteğiyle olmuşsa ayrı ayrı ikisine de gerekir. Cinsî temasın kasten, unutarak, haram olduğunu bilmeden veya hayız durumunu farketmeden yapılmış olması sonucu etkilemez.
Tablo: Keffaretler tablosu
KEFFARET ÇEŞİTLERİ
|
Yapılacak işlemler
| |||
1
|
2
|
3
| ||
İbadetlerle ilgili keffaretler
|
Oruç için
|
Köle azadı
|
İki ay oruç tut
|
Altmış fakiri doyur
|
Yemin için
|
On fakiri giydir veya doyur
|
Köle azadı
|
Üç gün oruç tut
| |
Hacda traş için
|
Üç gün oruç
|
Altı fakiri doyur
|
Bir koyun kurban et
| |
Beşeri ilişkilerle ilgili keffaretler
|
Katl için
|
Köle azadı ve ölenin yakınlarına diyet
|
İki ay oruç tut
| |
Zıhar için
|
Köle azadı
|
İki ay oruç tut
|
Altmış fakiri doyur
| |